ڤیتامین C

ڤیتامین C دژە ئۆکسانێکە کە منداڵەکەت بە تەندروستی دەهێڵێتەوە و لە هەوکردن دەیپارێزێت. هەروەها یارمەتی هەڵمژینی ئاسن دەدات کە منداڵان پێویستیان پێیەتی بۆ گەشەی تەندروست. بزانە باشترین سەرچاوەی ڤیتامین C کامەیە

ڤیتامین C لەوانەیە بەناوبانگترین ڤیتامین بێت، لەگەڵ ئەوەی زۆربەی خەڵک ئاگاداری ئەوە بوون کە ئەمە ئاوێتەیەکی گرنگە بۆ تەندروستی کە لە میوە ترشەکاندا دەدۆزرێتەوە. ڤیتامین C پێویستە بۆ دروستکردنی کۆلاجین، کە پێکهاتەی سەرەکی شانەی بەستنەوەیە و گرنگترین پڕۆتینە لە لەشدا. ڤیتامین C بۆرییەکانی خوێن بەهێز دەکات و یارمەتی چاککردنەوەی خڕۆکە سوورەکانی خوێن و ئێسک و شانەکان دەدات کاتێک زیانیان پێدەگات. کەمکردنەوەی برین دەکات، یارمەتی پدوو دەدات بۆ ئەوەی تەندروست بمێنێتەوە و سیستەمی بەرگری بەهێز دەکات.

هەروەها زۆر گرنگە بۆ هەڵمژینی ئاسن لەو خۆراکانەی دەوڵەمەندن بە ئاسن، بۆیە خواردنی خواردنێک یان خواردنەوەی شەربەتێک کە ڤیتامین C ی تێدایە لە هەمان کاتدا خواردنی خواردنێکی دەوڵەمەند بە ئاسن دەبێتە هۆی ئەوەی ئاسن بچێتە ناو لەش.

سەرچاوە باشەکانی ڤیتامین C

باشترین سەرچاوەکانی ڤیتامین C میوە و سەوزەی ڕەنگاوڕەنگن. بڕی ڤیتامینەکان دەگۆڕێت بەپێی قەبارەی میوەکە یان سەوزەکە. ئەمەی خوارەوە چەند سەرچاوەیەکە لە باشترین ڤیتامینەکان و ئاستی ڤیتامینەکان لە ژەمێکی ئاساییدا:

• گواڤا نیو کوپ: ١٦٠ ملگم
• پاپایا: نیو کوپ: ١٠٠ ملگم
• شەربەتی پرتەقاڵ: (1 کوپ): ١٠٠ ملگم
• بیبەری سوور: نیو کوپ: ١٠٠ ملگم
• کیوی: نیو کوپ: ٨٠ ملگم
• پرتەقاڵی مامناوەند: ٦٠ ملگم
• برۆکۆلی: نیو کوپ: ٦٠ملگم
• ٤ ترێی مامناوەند: ٢٨ملگم
• مانگۆ: نیو کوپ: ٢٢ملگم
• تەماتە: نیو کوپ: ١٠ملگم
• پەتاتە: بێ پێست – نیو کوپ : ٣ ملگم

کەمی ڤیتامین C

لەبەر ئەوەی ڤیتامین C لە زۆر خۆراکدا بەردەستە، زۆر دەگمەنە بۆ منداڵان کە کەمبوونی گەشە بکەن. چەندین ساڵ لەمەوبەر، دەریاوانان تووشی کەمی ڤیتامین C بوون بەوەی بۆ ماوەیەکی زۆر لە دەریا دوور بوون و دەستیان بە میوەی تازە نەبوو. ئەمە لەوانەیە ببێتە هۆی نەخۆشییەک کە پێی دەگوترێت سکارڤی، کە لە سەرەتادا نیشانەکانی ماندووبوون و خەواڵووێتی پیشان دەدا. ئەمە بەدوای دروستبوونی خاڵەکان لەسەر پێست و خوێنبەربوون لە پەردەی لینجەماددە و پدوو دەکەوێت. کاتێک نەخۆشییەکە بەرەوپێش دەچێت، برینەکان گەشە دەکەن، کە ساڕێژ نابن، ددانەکان دەکەون و لە کۆتاییدا تا و زەردبوون و مردن دەبێت. نەخۆشییەکە چارەسەر کرا کاتێک میوەی ترش، وەک لیمۆ، دەستی کرد بە هەڵگرتنی لەسەر کەشتییەکان بۆ تیمەکە.

بڕی پێشنیارکراوی ڕۆژانەی ڤیتامین C بۆ تەمەنی ۱ بۆ ۳ ساڵ ۱۵ میلیگرامە. منداڵەکەت پێویست ناکات ئەو بڕە وەربگرێت کە پێشنیارکراوە بۆ هەموو ڕۆژێک، لە جیاتی ئەوە دەتوانیت بە تێکڕا بڕەکە لە چەند ڕۆژێک یان هەفتەیەکدا بەدەست بهێنیت.

ئای منداڵەکەت دەتوانێت زۆر ڤیتامین C وەربگرێت؟

ڤیتامین C: بریتییە لە تواوەی ئاو، واتە لە لەشدا خەزن ناکرێت و هەر زیادەڕەوییەک لە میزدا فڕێ دەدرێت. لەگەڵ ئەوەشدا، بڕێکی زۆر زۆر هێشتا دەتوانێت ببێتە هۆی هەستکردن بە نەخۆشی، سکچوون، هەوکردنی ڕیخۆڵەی گەدە و بەردی گورچیلە. ڕێژەی ڤیتامین C بۆ منداڵانی تەمەن ١ بۆ ٣ ساڵ ٦٥٠ میلیگرامە. هەندێک لە تەواوکەرەوەکانی ڤیتامین C کە دەتوانرێت بجووێنرێن زیاتر لە ٥٠٠ میلیگرامیان تێدایە و زۆرجار وەک جۆرێک لە شیرینی تەندروستی مامەڵەیان لەگەڵ دەکرێت لەلایەن کەسانی پێگەیشتووەوە کە ئاگاداری تەندروستین. نابێت ئەم جۆرە خواردنانە بەم شێوەیە پێشکەش بە منداڵان بکرێت.