بۆچی نابێت ستایشی زیرەکی بکەیت!

ستایش یەکێکە لە ئامرازە گرنگەکان کە دایک و باوک دەتوانن بەکاری بهێنن بۆ هاندانی منداڵەکانیان و ڕێنماییکردنی منداڵەکانیان. بەڵام لە زۆربەی حاڵەتەکاندا ستایشی هەڵە دەتوانێت فێرکردنیان بێ ئومێد بکات و لە ڕێگای فێربوونیان بێت. ئێمە زۆرجار وا بیردەکەینەوە کە ئەگەر ئێمە ستایشی منداڵێک بکەین بۆ تواناکانی، زیرەکی، یان بەهرەکانی، ئێمە متمانەی ئەوان زیاد دەکەین. ڕاستییەکەی بارودۆخەکە ئەوەیە کە ئێمە تیشک دەخەینە سەر ئەو تایبەتمەندییانەی کە منداڵ ناتوانێت بگۆڕێت و لە ئەنجامدا منداڵەکانمان لە شکست دەترسن و زۆرجار لە بەرەنگارییەکان ڕادەکەن. ئێمە بەرەو بیرکردنەوەیەکی نەرێنی جێگیر دەڕۆین. ئەو منداڵانەی کە تیشک دەخەنە سەر ئەنجامی کۆتایی پێیان وایە زیرەکی و بەهرەکانیان لە دایکن و شارەزاییەکانیان جێگیرە و ناتوانن بەڕاستی بگۆڕن.

بۆ ئەوەی بیرکردنەوەیەکی گەشەکردن بنیات بنێین، پێویستە تیشک بخەینە سەر خودی پرۆسەکە و ئەو هەوڵانەی منداڵان لە هەموو شتێکدا دەیخەنە ڕوو. کاتێک ستایشی هەوڵەکان دەکەین، منداڵان لەوانەیە هەوڵ بدەن وەک نەریتێکی هەمیشەیی، کە دەبێتە هۆی بەردەوامبوون تەنانەت ئەگەر ڕووبەڕووی ئاستەنگی قورس ببنەوە لە داهاتوودا.

ئەمە ئەوەندە ئاسان نییە کە دەردەکەوێت و پێویستە لە کاریگەرییە نەرێنییەکانی ستایشکردن تێبگەین و ئەو ستایشە بەتاڵە یارمەتی کەس نادات. کاتێک دێتە سەر بنیاتنانی بیرکردنەوەی گەشەکردن لە منداڵەکانتاندا، یاسای یەکەم بریتییە لە ستایشکردنی هەوڵەکان نەک ئەنجامەکان. کارۆڵ دێک جەخت لەوە دەکاتەوە کە چۆن دەبێت ستایش بکرێت بۆ ئەو هەوڵەی کە دەبێتە هۆی ئەنجامێک. بە واتایەکی تر، هەوڵی کاریگەر. لە زۆر حاڵەتدا خەڵک دەبینم ستایشی منداڵان دەکەن لە کاتێکدا کە بەشی کاریگەر لەبیر دەکەن.

ئێمە زۆرجار گوێمان لە ڕستەکان دەبێت وەک “باشە تۆ هەموو هەوڵێکت داوە”، “هەوڵێکی گەورە” هتد، هەرچەندە منداڵەکە ستراتیژی و هەوڵی گونجاوی بۆ ئەرکەکە نەداوە. بە ئەنجامدانی ئەم کارە، ئێمە لە ڕاستیدا هاندەری بیرکردنەوەیەکی جێگیرین. منداڵەکە تێدەگات کە “هەموو هەوڵێکم داوە و پێویست ناکات زیاتر هەوڵ بدەم!”

لەبەر ئەوەی هەموو هەوڵێک لە ڕاستیدا نابێتە هۆی گەشەکردن یان باشتربوونی منداڵ، نابێت هەموو هەوڵێک ستایش بکرێت.

کاتێک منداڵێک هەوڵێکی بێ کاریگەر دەدات بۆ شتێک، ئەو منداڵە دەبێت ڕێنمایی بکرێت بۆ دانانی ئەو جۆرە هەوڵەی کە ڕێگە بە گەشەکردن و پێشکەوتن و باشترکردن دەدات.

ئەوە زۆر گرنگە کە بۆ منداڵان ڕوون بکەینەوە کە هەموو هەوڵێک یەکسان نییە، وە تەنها هەوڵدان کە دەبێتە هۆی فێربوونی شتی نوێ گرنگە، ئەمەش ئەو شتەیە کە پێویستە ستایشی بکەیت.