توانای گەشە و بیرکردنەوە

گەشەکردنی بیرکردنەوە گرنگە بۆ بنیاتنانی کەسایەتییەکی خۆڕاگر. پرۆفیسۆر کارۆڵ دوێک ڕوونی دەکاتەوە کە چۆن ئەم دوو بیرکردنەوەیە – گەشەکردن و جێگیری – کاریگەری لەسەر ئەوە هەیە کە خەڵک چۆن زیرەکی خۆیان دەبینن و چەند هەوڵ دەدەن بۆ هەر بارودۆخێکی سەخت.

ئەو کەسانەی کە گەشەکردنی بیرکردنەوەیان هەیە پێیان وایە مێشکیان دەتوانێت بگۆڕێت و زیرەکتر بێت. بە هەوڵدانێکی زۆر زیاتر بۆ ئەرکێک، ئەوان تێدەگەن کە ئەوە پرۆسەیەکە کە ئێمە سوودمەند دەبین لێی و لە هەڵە و شکستەکانمان فێر دەبین. ئەو کەسانەی کە بیرکردنەوەیەکی جێگیریان هەیە پێیان وایە کە بەهرە یان توانا شتێکە کە تۆ لەگەڵی لەدایک دەبیت یان نا، و زۆرجار باشتر نابن تەنانەت ئەگەر بە وریاییەوە هەوڵ بدەیت یارمەتی بدەیت. لەوانەیە ئەم کەسانە شتی وەک “من کەسێکی بیرکاری نیم” بڵێن، لە کاتێکدا جێگرەوەکە ئەوەیە “من لە سەرەتادا زۆر باش نەبووم، پاشان باشتر بووم!”

زانست سەلماندوویەتی کە مێشک دەتوانێت بگۆڕێت و بەڕاستی زیرەکتر بیت. لەگەڵ ڕاهێنانی ڕاست، تۆڕە دەمارییەکان بەهێزتر دەبن، پەیوەندی نوێ دروست دەکرێن و تەنانەت گواستنەوەی هاندەر خێراتر دەکرێت! ئەمە هەموو کاتێک ڕوودەدات کە کەسێک ڕاهێنان بە شتێکی قورس یان سەخت دەکات، بەم شێوەیە فێری شتێکی نوێ دەبێت.

بۆچی ئەمە گرنگە بۆ دروستکردنی منداڵێکی خۆڕاگر؟ خۆڕاگری تەنها توانای ئێمەیە بۆ گەڕانەوە لە شکست. هاندانی بیرکردنەوەی گەشەکردن منداڵان فێر دەکات کە بۆ ئەوەی سەرکەوتوو بین، پێویستە هەڵەکان وەک وانەیەک ببینین بۆ فێربوون لێی و پرۆسەی شکستهێنان و دووبارە هەوڵدان زیرەکتریان دەکات. لەوە تێدەگەن کە منداڵان ئەگەری ئەوەیان زیاترە کە هەستنەوە و دووبارە هەوڵبدەنەوە دوای ئەوەی شکستیان هێنا!