ڕژێمی بەخێوکردنی منداڵ
کاتێک منداڵان زیاتر سەربەخۆ دەبن، دەیانەوێت خۆیان بسەلمێنن، بەڵام ئەمە لەوانەیە ببێتە هۆی هەڵسوکەوتێکی قبوڵنەکراو. بزانە چۆن یارمەتی منداڵەکەت دەدەیت فێری ئەوە ببێت کە جیاوازی بکات لە نێوان ڕەفتاری قبوڵنەکراو و قبوڵکراو.
لە تەمەنی چوار ساڵیدا منداڵەکەت هێشتا کۆنترۆڵی تەواوی خۆی نییە و زۆرجار بە پاڵنەرەوە کار دەکات. کاتێک پاڵنەرەکانیان دەبنە هۆی سەرپێچیکردن، دەتوانێت چەند ئاگادارکردنەوەیەک وەربگرێت پێش ئەوەی ڕەفتارە سەرپێچیکارەکە بوەستێت. هەروەها دووبارەکردنەوەی پێشێلکارییەکان ڕێگایەکە بۆ تاقیکردنەوەی سنوورەکان، ئایا دایکم بەڕاستی مەبەستی ئەوەیە یان دەتوانم لە هەڵسوکەوتەکانم دەرباز بم؟ ئایا باوکم پشتگوێم دەخات ئەگەر بەردەوام بم دوای ئەوەی پێی وتم کە بوەستم؟ لەوانەیە قورس بێت بزانیت چۆن ڕێنمایی منداڵێک بکەیت کاتێک هەموو ئەوەی وا دەردەکەوێت ئەوەیە کە دەیانەوێت بە مەبەست دژایەتیت بکەن لە هەموو قۆناغێکدا. لێرەدا سەیری ئەوە دەکەین کە چۆن دەتوانیت یارمەتی منداڵەکەت بدەیت بۆ ئەوەی تێبگات کە چی قبوڵکراوە و چ ڕەفتارێکی قبوڵنەکراوە.
ڕوونی بکەرەوە کە چییان لێ چاوەڕوان دەکرێت
هەڵەیەک کە زۆرجار گەورەکان ئەنجامی دەدەن ئەوەیە کە ئاستی چاوەڕوانی توانای منداڵەکەیان بۆ دیاریکردنی ئەوەی کە چی ڕاستە یان هەڵەیە زۆر بەرزە. منداڵێک لە ئەزموونەوە دەربارەی ڕاست و هەڵە فێردەبێت و کاتی دەوێت بۆ بەدەستهێنانی ئەو ئەزموونە، بۆیە منداڵان بە دڵنیاییەوە کردارێک ئەنجام دەدەن کە بە تەواوی بێتاوانن بەڵام تۆ ناتەوێت دووبارەی بکەنەوە – نموونەیەک ئەوەیە کە منداڵەکەت یارییەکانی خۆی فڕە دەداتە بەر دیوارەوە ناو دیوارەکەوە و دەبێتە هۆی تێکچوونی وێنەکە. لەم حاڵەتەدا، نابێت دوای یەکەم جار منداڵەکەت سزا بدەیت، چونکە لەوانەیە بە سادەیی تێنەگەیشتبێت لەوەی کە دەیکەن هەڵەیە. لەبری ئەوە پێویستە ئەوەیان بۆ ڕوون بکەنەوە کە هەڵسوکەوتەکانیان – هەرچەندە بۆ ئەوان خۆشە – قبوڵ ناکرێت چونکە زیان بە ماڵی خێزانەکە دەگەیەنێت.
بەهێز بە بەڵام دادپەروەربە
ئەگەر منداڵەکەت بەردەوام بوو لە هەڵسوکەوتەکانی، پێویستە دووبارە پێیان بڵێیت کە ئەمە قبوڵ ناکرێت و ئەگەر بەردەوام بن کاریگەری لەسەر کردەوەکانیان دەبێت. ڕوونکردنەوەی ئەوەی کە ئەنجامەکان چی دەبن؛ وەک لابردنی یاریەکانیان بۆ ماوەی چەندین ڕۆژ. ئەگەر لە سووربونی قسەی خۆیان بەردەوام بوون، دەبێت تۆش لە قسەی خۆت ڕاست بیت و یاریەکانیان لە بسەنی پێیان بڵێی بۆ وا دەکەی. بەهێز و نەرم بە لەگەڵیان، ئەگەر هاواریان کرد کاتێک توڕە بوون دەبێت بیانبەیت بۆ شوێنێک کە ئازاریخۆیان نەدەن و زیاتر ئارامبیت و باسی هۆکارەکانی بۆ بکەیت.
یەکسان بە
یەکسانی کلیلی ڕژێمێکی کاریگەرە- هەر کە شکستت هێنا لە جێبەجێکردنی ئەنجامێک کە گوتت ڕوودەدات، منداڵەکەت فێردەبێت کە هەندێک جار بڕیاری دایک یان باوکلاوازە. ئەمەش ئەوە دەگەیەنێت کە لە داهاتوودا زیاتر تاقیتان دەکەنەوە. پێویستە بە زووترین کات پۆستەکە وەک یاسا دانان و جێبەجێکەری یاسا دابنێیت، بۆ ئەوەی منداڵەکەت لە تەمەنێکی زووەوە لەو ستانداردانە تێبگات کە چاوەڕوانیان لێ دەکرێت. لەوانەیە هەندێک جار ئاسانتر هەست بە پشتگوێخستنی هەڵسوکەوتی خراپ بکەیت بۆ ئەوەی خۆت بەدووربگریت لە ململانێ و فشار، بەڵام ئەمە منداڵەکە بەهێزتر دەکات کە هەڵسوکەوتی خراپیان قبوڵکراوە. هەمان شت ڕاستە ئەگەر بەدوای دەرئەنجامی ئەم هەڵسوکەوتە خراپەدا نەکەون، ئەوان وا بیر دەکەنەوە کە بەڕاستی مەبەستت ئەوە نییە کە دەیڵێیت.
یەکگرتوو بن
پێویستە دایکان و باوکان لەسەر ئەو ڕێگایە ڕێکبکەوون کە لەگەڵ منداڵەکانیاندا دەیگرنەبەر و پشتگیری یەکتر بکەن لە کاتی سزادانی منداڵەکەیان. ئەگەر منداڵێک وا بیر بکاتەوە کە دەتوانێت لەگەڵ دایکی و باوکی خراپ ڕەفتار بکات، ئەوا فێردەبێت کە دەتوانێت لە دژی ئەوی دیکە یاری بکات. ئەمە نەک تەنها کاریگەری لەسەر هەڵسوکەوتی داهاتوویان هەیە، بەڵکو دەتوانێت کاریگەری لەسەر پەیوەندی دایک و باوک هەبێت و ببێتە هۆی ناکۆکی، چونکە یەکێک لە دایک و باوکان هەست بە لاوازی دەکات لەلایەن ئەوی دیکەوە. بە ڕێککەوتن لەسەر ئەو سنوورانەی کە دەبێت دیاری بکرێن و سزا بدرێن بۆ سەرپێچیکردن، دایک و باوکان بەرەیەکی یەکگرتوو پێشکەش دەکەن کە باکگراوندێکی جێگیر دابین دەکات کە تێیدا منداڵ دەتوانێت گەشە بکات.
هاوار مەکە و ڕەخنەمەگرە
کاتێک منداڵەکەت ڕێنمایی دەکەیت، پێویستە ڕەخنە بە کەمترین شێوە بکەیت. زۆر ڕەخنەگرتن دەتوانێت کاریگەری لەسەر هەستی خۆبەڕێوەبردن و بەهای خۆیان هەبێت. هەروەها پێویستە خۆت بەدووربگریت لە هاوارکردن بەسەر منداڵەکەت، چونکە ئەوان دێن بۆ ئەوەی ببینن کە بەرزکردنەوەی دەنگ ڕێگایەکی قبوڵکراوە بۆ مامەڵەکردن لەگەڵ بارودۆخەکاندا. ئەوان دەتوانن ئەم ڕەفتارە بەکاربهێنن کاتێک لەگەڵ منداڵانی تردا کارلێک دەکەن. لەبری ئەوە، هێمن بن و بۆیان ڕوون بکەنەوە کە حەز دەکەن چی بکەن و چی ڕوودەدات ئەگەر ئەوە نەکەن کە پێویستە لێیان. پرسیار لە منداڵەکەت بکە بۆ بۆچوونەکانی کاتێک سزایان دەدەیت، چونکە ئەمە وایان لێدەکات هەست بەوە بکەن کە بیرکردنەوە و هەستەکانیان بەهادارن. لەگەڵ ئەوەشدا، خاڵی کۆتایی دەبێت هەمیشە ئەوە بێت کە تۆ یاسا دانەر و ئەو جێبەجێکاری یاساکانە. لە سەرووی هەموو ئەمانەوە، ڕەفتاری خراپی منداڵەکەت بە هەستێکی خودی کەسیی ورمەگرە، تۆ جارێک منداڵ بوویت و جارێک یان دوو جار بەهەمان شێوەت بەسەرهاتووە!
ڕەفتاری باش بیرخۆت بێنەوە
ڕێنمایی تەنها ئاگادارکردنەوەی منداڵەکەت نییە کاتێک هەڵە دەکات. بیرهاتنەوەی کارە باشەکانیش یەکسانە بە کاتێک باش دەبن یەکسانە بە هاوردەکردن
ڕێنمایی تەنها ئاگادارکردنەوەی منداڵەکەت نییە کاتێک هەڵە دەکات. زانینی ئەو کاتەی کە باشن بە یەکسانی گرنگە و دەتوانێت کاریگەری ئەرێنی زیاتری هەبێت لەسەر هەڵسوکەوتەکانیان. شانازیکردنی منداڵەکەت کاتێک کاری باش دەکەن بۆ نموونە پێدانی شیرینی یان یاری بۆ یەکێکی تر لە منداڵەکان بە مانای باشتربوونی گەشەیان دێت لە ئاکاری پەروەردەیی و هەڵسوکەوت.
چوارچێوەیەک بۆ داهاتوو
کاتێک منداڵەکەت بەردەوام لە گەشەکردندایە، ئەوان زیاتر و زیاتر لە پەیوەندی نێوان کردار و دەرئەنجامەکان تێدەگەن، کە یارمەتییان دەدات بۆ دروستکردنی چوارچێوەیەکی پەروەردەیی بۆ داهاتووی خۆیان. خێزانی ماڵەوە دەتوانرێت وەک کۆمەڵگایەکی فراوانتر تەماشا بکرێت و پەیوەندییەکانی یاساکانی ماڵەوە و بەهێزکردنیان بە شێوەیەکی کاریگەر منداڵەکەت بۆ ژیانی داهاتوویان ئامادە دەکات. کاتێک منداڵەکەت گەورەتر دەبێت، ئەو ڕێسایەی کە تۆ بە سەرکەوتوویی جێبەجێی دەکەیت مانای ئەوەیە کە ئەو سنوورانەی دیاریت کردووە دەتوانن فراوانتر و ئارامتر بن هەتا ئەو کاتەی گەورە دەبن، ئەوان دەتوانن خۆیان دروست بکەن.
چاودێری گەشەی منداڵەکەت بکە
کێشی منداڵەکەت بەراورد بکە لەگەڵ منداڵانی تری هاو تەمەنی
پێوئستت بە ئامۆژگاری هەیە؟
تیمی پسپۆڕانمان ئامادەن بۆ وەڵامدانەوەی پرسیارەکانتان و پشتگیریتان دەکەن لە کاتی گەشتی دووگیانی بۆ لێدانی منداڵ بۆ زانیاری زیاتر و ئامۆژگاری پەیوەندیدار، تکایە پەیوەندیمان پێوە بکەن لە نێوان کاتژمێر ٩ی بەیانی-٥ی ئێوارەی یەکشەممە تا پێنجشەممە.