گرنگی خۆراکی هاوسەنگ بۆ منداڵ

گرنگی خۆراکی هاوسەنگ بۆ منداڵ

کاتێک منداڵەکەت گەشە دەکات، ئەوان پێویستیان بە تێکەڵەیەکی گونجاوی خۆراک هەیە بۆ بەهێزکردنی گەشەی جەستەیی و دەروونی خێرا کە ڕوودەدات. لە خوارەوە زانیاری زیاتر بزانە لەسەر ئەوەی کە چ خۆراکێک هاوسەنگە بۆ منداڵان.


لەبەر ئەوەی هیچ خۆراکێک ناتوانێت هەموو ئەو خۆراکانە دابین بکات کە منداڵەکەت پێویستی پێیەتی، گرنگە فێریان بکەیت چێژ لە خۆراکی جۆراوجۆر وەربگرن. پێشکەشکردنی جۆرە جیاوازەکانی خۆراک هاوسەنگی پڕۆتین و کاربۆهیدرات و ڤیتامین و کانزای پێویستە بۆ گەشەکردنی تەندروست دابیندەکات. ئەو خواردنانەی کە منداڵەکەت دەیخوات ڕۆڵێکی جیاوازی هەیە لە دابینکردنی خۆراکی پێویست بۆ منداڵەکەت. بۆ زانیاری زیاتر بخوێنەوە:

هاوسەنگی جیاواز بۆ منداڵ

خۆراکی هاوسەنگ بۆ کەسێکی پێگەیشتوو بە شێوەیەکی ئاسایی چەوری کەم و ڕیشاڵی زۆری تێدایە، بەڵام کاتێک دێتە سەر خۆراکی هاوسەنگی منداڵ، پێویستی بە پێچەوانەکەی هەیە – ئەو خۆراکانەی کە ڕێژەیەکی زۆر چەورییان تێدایە و ڕیشاڵی کەمن. هەرچەندە ڕیشاڵ لە ڕووی خۆراکییەوە سوودبەخشە، بەڵام زۆر تێرت دەکات و لەوانەیە منداڵەکەت زۆر پڕ بکات بۆ خواردنی ئەو خۆراکانەی تر کە وزە و جۆراوجۆری خۆراکی پێویستیان تێدایە لەم قۆناغەدا. هەروەها پێداویستییە خۆراکییەکانی منداڵەکەت دەگۆڕدرێن کاتێک گەشە دەکەن، بۆیە پێویستیان بە هاوسەنگییەکی گونجاوی خۆراک و وزە دەبێت بۆ ئەوەی لەگەڵ هەر قۆناغێکی گەشەکردنیدا بگونجێت.

گەدەی منداڵێک دە هێندەی گەدەی کەسێکی پێگەیشتوو بچووکترە و ناتوانێت لە یەک کاتدا مامەڵە لەگەڵ بڕێکی زۆر خواردندا بکات. بۆیە پێویستە منداڵەکەت زیاتر لە جاران نان بخوات. لەبەر ئەوەی لە هەموو خۆراکێکدا زۆر ناخۆن، گرنگە کە هەموو کەوچکێک پڕ بێت لە خۆراکی گونجاو.

بۆچی هەمەجۆری زۆر گرنگە

لە نانی بەیانی و ژەمە سەرەکییەکانەوە بۆ شیرینی و خواردنە شیرینەکان، گرنگە کە خۆراکی جۆراوجۆر پێشکەش بە منداڵەکەت بکەیت. خۆراکی جیاواز سوودی جیاواز دابین دەکات، بۆیە دڵنیابوون لەوەی کە منداڵەکەت مەودایەکی فراوان لە خۆراک دەخوات گرنگە بۆ ئەوەی خۆراکێکی هاوسەنگیان پێ ببەخشێت، هەروەها بۆ بەرەوپێشبردنی گەشەکردنی تەندروست.

بە تایبەتی گرنگە کە لە ساڵی یەکەمی خواردن و تامی جۆراوجۆر پێشکەش بکرێت، چونکە ئەمە کاتێکە کە بیرەوەری خۆراکیان پەسەند دەکرێن. لە تەمەنی ۲ بۆ ۸ ساڵیدا ئەم پێشنیارانە بە شێوەیەکی ڕێژەیی جێگیر دەمێننەوە.

ئەگەر منداڵەکەت حەزی لە خواردنێکی تایبەت نییە، ئەوە لەبیرت بێت کە هەندێک جار پێویستە تا ۱۵ جار خواردن تاقی بکەیتەوە پێش ئەوەی چێژی لێ وەربگرن. هاندانی خۆراکی هەمەجۆری تەندروست لەم قۆناغە سەرەتاییانەدا دەبێتە هۆی تەندروستی و تامی هەمەجۆری لە ژیانی دواتردا.

گروپی خۆراکی جیاواز و سووده کانیان

لەوانەیە بزانن کە چەندین گروپی خۆراکی گەورە هەن. ئەمەی خوارەوە چەند زانیارییەکە دەربارەی ئەوەی کە چ جۆرە خۆراکێک لە گروپە جیاوازەکاندا هەیە و چەند جار پێویستە بیدەیت بە منداڵەکەت.

خۆراکی نیشاستە – بەرهەمەکانی نان، دانەوێڵە، پاستا، برنج و پەتاتە. ئەم خۆراکانە ئەو وزەیە بۆ منداڵەکەت دابین دەکەن کە پێویستە بۆ گەشەکردن. بۆ هەر ژەمێک بەشێک لە بەشەک پێشکەش بە منداڵەکەت بکە، بەڵام دڵنیابە لەوەی کە شوێنی پێویست بۆ خۆراکە دەوڵەمەندەکانی تر وەک سەوزە و بەرهەمە شیرییە دەوڵەمەندەکان بە کالسیۆم هەیە.

میوە و سەوزە: میوە و سەوزەی تازە، بەستوو، یان وشککراو، میوە و سەوزە کۆمەڵێک ڤیتامین و کانزای تێدایە کە گرنگن بۆ گەشەی منداڵەکەت. هەوڵبدە میوەیەکی ڕەنگاوڕەنگ و سەوزەی ڕەنگاوڕەنگ پێشکەش بکەیت بۆ دابینکردنی خۆراکی جۆراوجۆر. لە هەر ژەمێک و وەک سووکە ژەمێک هەندێک خواردن پێشکەش بکە. ئه گه ر میوەی قوتوکراو بەکاردێنی ئەوا بە شەربەت بەکاری بێنە لەوەی کە بە شیلەیە.

شیرەمەنی، ئەو خۆراکانەی وەک پەنیر و ماست دەوڵەمەندن بە پڕۆتین و کالسیۆم و هەندێک ڤیتامین و کانزا.

گۆشت و ماسی و جێگرەوەکان – ئەم گروپە هەروەها هێلکە و جێگرەوەکانی وەک تۆفو و دڵۆپەکانی وەک نیسک و پاقلەی گورچیلە و نۆک و دال لەخۆ دەگرێت. ئەمانە سەرچاوەیەکی بەنرخی پڕۆتینن، هەرچەندە نابێت ماسی و هێلکە پێشکەش بکرێن هەتا منداڵەکەت دەگاتە شەش مانگ. کاتێک کە تەمەنیان زیاتر لە شەش مانگ دەبێت و بەو مەرجەی کە گۆشت و ماسی لە خۆراکی منداڵەکەتدا لەخۆ بگرن، هەوڵبدە ڕۆژانە جارێک یان دوو جار شتێکیان پێ ببەخشیت. ئەگەر منداڵەکەت خۆراکی ڕووەکی دەدات، پێویستە ئەم خۆراکە زیاد بکەیت بۆ دوو یان سێ جار لە ڕۆژێکدا.

گۆشت سەرچاوەی زنجیرەیەکی درێژی ئۆمیگا-٦ ترشە چەورییەکانە(LCP). هەروەها ماسی چەور وەک ماسی ماکێرێل و سەردین و تۆنا و سەلەمۆن سەرچاوەیەکی دەوڵەمەندی ئۆمیگا ۳ ن. زۆر گرنگە کە منداڵەکەت زۆر LCPs بخوات، بۆیە هەوڵ بدە لە ژەمە خۆراکییەکانی منداڵەکەتدا هەبێ.

ئەو خۆراکانەی کە چەوری و شەکریان تێدایە – ڕۆن و کەرە و کێک و بیسکیت هەموویان سەر بەو گروپەن. چەوری و شەکر دەتوانێت وزەیەکی زۆر بۆ منداڵەکەت دابین بکات، بەڵام تەنها بڕێکی کەمی ڤیتامین و کانزای تێدایە. هەرچەندە ئەمە بەشێکی گرنگی خۆراکی منداڵەکەتە، بەڵام باشترە ڕێگە بە منداڵەکەت بدەیت چێژ لە خواردنی وەربگرێت زۆر بە کەمی.

ئاگاداربوونی بڕی خوێی منداڵەکەت

زۆر خواردنی خوێ لە خواردنی منداڵەکەتدا دەبێتە هۆی ئەوەی کە گورچیلەکانیان گەشەیان لاواز بێت . بۆیە ئاگاداری ئەو خوێیە بن کە لە ناو خواردنانەیە کە بە منداڵەکەت دەدەیت، لەوانە خوێ لە دانەوێڵە و سۆسی ئامادەکراو. هەروەها پێویستە خۆت بەدووربگریت لە زیادکردنی هەر خوێیەک بۆ خواردنی منداڵی ماڵەوە. منداڵ نابێت ڕۆژانە لە ١ گرام زیاتر خوێی هەبێت. ئەمە ۱/٦ی بەرزترین ڕێژەی خوێی ڕۆژانەی پێگەیشتووە.

شیر: بەشێکی گرنگی خۆراکی منداڵەکەت

هەرچەندە منداڵەکەت لە ماوەی شەش مانگەوە خواردنی ڕەق دەخوات، بەڵام هێشتا ماوەیەکی زۆری دەوێت بۆ ئەوەی ئەو هەموو سوودە بەدەست بهێنێت کە پێویستە تەنها لە خواردنەکانیان. شیر بەشێکی گرنگی خۆراکی منداڵەکەتە ئەمە یارمەتیدەر دەبێت بۆ دڵنیابوون لەوەی کە ئەو ڤیتامین و کانزا و چەوری و پرۆتینانە وەردەگرن کە پێویستیان پێیەتی، بەتایبەتی لە قۆناغە سەرەتاییەکانی لە شیردان. لە نێوان ٦ بۆ ۱۲ مانگدا، پێویستە منداڵان ڕۆژانە نزیکەی ۵۰۰ بۆ ٦۰۰ ملم شیری دایک بخۆنەوە.

ئەگەر حەز دەکەیت زیاتر بزانیت دەربارەی پێدانی خۆراکی هاوسەنگ بە منداڵەکەت، تیمی چاودێری ئێمە ئامادەیە بۆ یارمەتیدان. بۆ پەیوەندیکردن پەیوەندیمان پێوە بکە: 009647723342222 لە نێوان کاتژمێر ٩ی بەیانی-٥ی ئێوارەی یەکشەممە تا پێنجشەممە.

چاودێری گەشەی منداڵەکەت بکە

کێشی منداڵەکەت بەراورد بکە لەگەڵ منداڵانی تری هاو تەمەنی

پێوئستت بە ئامۆژگاری هەیە؟

تیمی پسپۆڕانمان ئامادەن بۆ وەڵامدانەوەی پرسیارەکانتان و پشتگیریتان دەکەن لە کاتی گەشتی دووگیانی بۆ لێدانی منداڵ بۆ زانیاری زیاتر و ئامۆژگاری پەیوەندیدار، تکایە پەیوەندیمان پێوە بکەن لە نێوان کاتژمێر ٩ی بەیانی-٥ی ئێوارەی یەکشەممە تا پێنجشەممە.